Groot onderhoud orgel Nieuwe Kerk in Amsterdam

Het is al het vierde orgel wat niet in volle glorie te zien is in Amsterdam. Het orgel in de Nieuwe Kerk te Amsterdam wordt in de wintermaanden van 2016 en 2017 gerestaureerd/groot onderhoud gepleegd aan de luiken en het pijpwerk.

De werkzaamheden worden uitgevoerd door Verschueren Orgelbouw en restauratieschilder Wassily Khudyakov van Conservart.

Het stadsorgel was het debatonderwerp van de zeventiende eeuw. Radicale dominees wilden dat er in de kerk alleen aandacht was voor de kerkdienst, dus zonder orgel. Het stadsbestuur daarentegen dacht daar heel anders over: ze gaven een hoop geld uit om een kostbaar stadsorgel te bouwen, om te gebruiken voor bijvoorbeeld concerten. Bijna elke dag klonk er wel orgelmuziek, omdat de kerk een rol speelde als openbare muziekzaal, dat is nu nog steeds zo, in de zomermaanden wordt het orgel bijna elke werkdag bespeeld.

In 1981 werden Gustav Leonhardt en Bernard Winsemius titulair organist van het orgel in de Nieuwe Kerk. In 2012 overleed Leonhardt en daarna is Henk Verhoef in 2013 aangesteld als organist.
In 1645 besloot het stadsbestuur een nieuw orgel te bouwen voor de Nieuwe Kerk te

 

Scheur
Afgelopen jaren zag u, als u in de Nieuwe Kerk kwam, een orgel met geopende luiken. Waarom nooit gesloten? Dat zit zo: door werking van het hout was bij linker pedaalluik een scheur ontstaan.

Luiken
De luiken worden schoongemaakt door restauratieschilder Wassily Khudyakov. Orgelbouw Verschueren gaat een nieuw systeem aanbrengen voor het sluiten en openen van de luiken.

Pijpwerk
Verschueren gaat naast het onderhoud plegen van de speel- en registermechanieken ook beginnen met het schoonmaken van het (met name het kleinere) pijpwerk. Het orgel telt 5005 pijpen in totaal.

Tot de eerste maanden van 2017 blijven de werkzaamheden. Daarna kunnen alle bezoekers, weer genieten van orgelmuziek.

© Foto Steven Knieriem 2016

Heringebruikname Hinsz-orgel Martinikerk Bolsward: Wat ging er aan vooraf?

Vele organisten en orgelliefhebbers weten er vanaf of hebben er wel iets van meegekregen: de restauratie van het beroemde Hinsz-orgel van de Martinikerk te Bolsward.

En beroemd is hij zeker. Als je ‘orgel’ en ‘Bolsward’ zegt, weten veel mensen waar het over gaat.
Vorig jaar in september is de restauratie van start gegaan. Het orgel was volgens organist Kees Nottrot wel toe aan een restauratie. Het resultaat mag er zijn, maar wat ging er eigenlijk aan vooraf?

In de steigers
Na een drukbezochte avond van het laatste concert voor de restauratie is het de volgende dag (26 september 2015) gelijk van start gegaan: de restauratie van het Hinsz-orgel.
Voorlopig moet de organist op het Vierdag-orgel uit 1964 in het koor van de kerk spelen tijdens de zondagse diensten.
De restauratie wordt gedaan door de bekende orgelbouwer Flentrop, uit Zaandam. Zij zullen er voor gaan zorgen dat dit orgel over een jaar weer helemaal in orde is.

Regelmatig wordt er een bezoek gebracht aan de werkplaats van de firma Flentrop. De restauratie is trouwens onder advies van de bekende organist Aart Bergwerff.
Ook de klavieren worden gerestaureerd in de werkplaats (zie foto).

---

Links: de klavierbakken Rechts: In de werkplaats van Flentrop

Onderdelen weer terug naar Martinikerk
Na een lange tijd van wachten en het poetsen van de kast, worden verschillende onderdelen weer naar het orgel in de kerk gebracht.
Het pijpwerk arriveerde op 5 juli en op 13 juli de herstelde windladen van het Hoofdwerk.

Ook worden na een paar dagen de eerste frontpijpen alweer geplaatst. En ja, de oplettende kijker ziet op de foto links dat de pijpen blinken helemaal blinken. We zouden zoek de verschillen ook kunnen spelen met een foto van voor de restauratie en na de restauratie. Een opvallend detail zijn dan wel de blinkende frontpijpen.

Maar waar het natuurlijk ook eigenlijk om gaat, is het de klank van het orgel. Al jaren is deze klank wereldberoemd, maar kan het nog beter? We zullen het horen, na de restauratie. Alle 3186 pijpen worden geïntoneerd.
Met een speciaal apparaat (zie foto) kan de orgelbouwer vanaf afstand het orgel intoneren. Inmiddels hebben veel orgelbouwers dit handige apparaat. Anders moeten ze de hele tijd heen en weer lopen, of iemand moet de toetsen indrukken.
Extra’s
Vele mensen zullen weten dat de beroemde organist Ton Koopman een historisch pedaalklavier heeft geschonken aan het orgel van de Martinikerk. Het nieuwe pedaal voor Bolswaard, maar wel historisch, werd vakkundig gerestaureerd door Flentrop Orgelbouw. Dit 18e-eeuws pedaalklavier lag al jaren op zolder van Ton Koopman.

---

Er wordt ook een nieuwe orgelbank gemaakt naar voorbeeld van de orgelbank van het Hinsz-orgel in de Grote Kerk te Harlingen.

Na een periode van hard werken, maar niet bespeelbaarheid, is dit Albertus Antoni Hinsz-orgel uit 1781 weer te zien en te horen in volle glorie. Wilt u dit meemaken? Bezoek dan het ingebruiknamefestival.

Op 22 oktober is het ingebruiknameconcert door de organist Kees Nottrot en andere drie (wereld)beroemde organisten: James O’Donnell, de organist van de Westminster Abbey in Londen, Jos van der Kooy, stadsorganist van Haarlem en Daniel Roth, organist van de St. Sulpice in Parijs.

Op 26 oktober verzorgd Martin Mans een populair orgelconcert op het orgel. Hij speelt onder andere zijn nieuwe ‘Martinitoccata’, speciaal geschreven voor de ingebruikname van dit orgel.

Op 29 oktober is het laatste concert, weer door titularis van het orgel Kees Nottrot en Herman van Vliet, Everhard Zwart en Olivier Penin, organist-titularis van het orgel in de Sainte Clotilde in Parijs.

De drie concerten beginnen om 20:00 en kost per concert € 10. Voor alle concerten kost het € 25 en kinderen tot 15 jaar hebben gratis toegang.

© Foto’s Kees Nottrot

Orgel Martinikerk Groningen klaar voor Schnitgerfestival 2016

Donderdag 13 oktober tot en met zondag 16 oktober 2016 wordt het Schnitgerfestival rond de 3 Schnitger-orgels in Groningen weer gehouden.

Het openingsconcert, met voorafgaand een lezing van Chris Fictoor, zal uitgevoerd worden door de bekende organist Wolfgang Zerer en het Zwitserse ensemble Alerĭon met onder andere cantates van Weckmann. Dit vindt plaats op donderdag 13 oktober.

De orgelnacht in de Der Aa-kerk, de dag erna, met de organisten Bert den Hertog, Henk de Vries, Bert van den Brink, Peter Westerbrink, Arjen Leistra en Adriaan Hoek is ook een bijzonder onderdeel van het festival.

Op zaterdag is er een masterclass te volgen op het Martini-orgel van de organisten Edoardo Bellotti en Wolfgang Zerer.

In verschillende kerken en locaties zijn er die dag lezingen en (kinder)workshops te volgen. Ook wordt er veel geconcerteerd.

Het slotconcert is op zondagmiddag om 15:00 in de Martinikerk. De uitvoerenden zijn organist Wolfgang Zerer met het ensemble Stile Antico uit Engeland.

Restauratie orgelpijpen van pedaal Martinikerk Groningen
Op donderdag 22 augustus zijn negen grote orgelpijpen uit 1692 van de beroemde Duitse orgelbouwer Arp Schnitger verwijderd voor restauratie. Ze zijn gerestaureerd door Ahrend Orgelbau uit Leer en op 5 oktober weer teruggeplaatst (zie foto).
Zo is het wereldberoemde orgel van de Martinikerk te Groningen weer helemaal klaar voor het festival.

Kijk voor het complete programma en meer informatie op: www.schnitgerfestival.nl.

© Foto Stichting Martinikerk Groningen

Vox Humana adopteert ‘Hollands Trio’ orgel Oude Kerk Amsterdam

Cornelis Pameijer (organist Oude Kerk 1907-1940) schreef voor dit orgel het Lied voor de Vox Humana. Stichting Vox Humana zegt: “Wie de Vox Humana in de Oude Kerk ooit heeft beluisterd is verkocht”.

Restauratie van het Oudekerksorgel
In September 2014 ging de restauratie van het orgel in de Oude Kerk te Amsterdam van start. Het gaat om zo’n 1,3 miljoen euro.

”Wie de Vox Humana in de Oude Kerk ooit heeft beluisterd is verkocht”

– Stichting Vox Humana

VIDEO De beroemde Vox Humana van orgel in de Oude Kerk te Amsterdam.

© Foto Wikipedia